Θυμόσαστε το Μύθο του Σίσυφου, φαντάζομαι. Ο Καμύ είχε γράψει ένα από τα σημαντικότερα του δοκίμια βασισμένος σε αυτόν. Η κεντρική ιδέα ήταν αυτή: σπρώχνεις μονίμως έναν βράχο πάνω στο βουνό και ο βράχος κάποιες φορές πέφτει. Και αυτό επαναλαμβάνεται συνέχεια. Οι επιλογές τότε είναι δύο: ή τα παρατάς, έχοντας πια κουραστεί, βλέποντας τη ματαιότητα της πράξης. Ή συνεχίζεις την προσπάθεια.
Πάντα οι επιλογές είναι δύο. Τουλάχιστον δύο. Παντού. Έτσι ήταν – έτσι θα είναι.
Αυτό αν θέλετε είναι ένας μικρός επίλογος στα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας, ιδωμένα από την ψυχολογική τους σκοπιά – όχι την πολιτική. Μιας εβδομάδας που ζήσαμε ένα πρωτοφανές κλίμα επιτηδευμένου τρόμου και επιθετικού αρνητισμού. Και μια μικρή εξομολόγηση: χαίρομαι που συμμετέχουμε ενεργά σε αυτόν εδώ τον κόσμο του Διαδικτύου. Είναι ένας κόσμος αδιαμφισβήτητα περισσότερο προοδευτικός και δημοκρατικός, συγκριτικά με τον κόσμο των παραδοσιακών Μέσων Μαζικής “Ενημέρωσης”.
Τα δεύτερα ανήκουν σε έναν κόσμο που οφείλει να ξεπεραστεί – αργά ή γρήγορα. Το ίδιο και οι αξίες που εξυπηρετούν, η μονόδρομή τους ενημέρωση, τα συμφέροντά τους, η ανύπαρκτη πολιτισμική ταυτότητά τους. Επιστρέψτε μου να γίνω και γω ένας μικρός Νοστράδαμος, μια μικρή Κασσάνδρα (μόνο οι άλλοι θα το κάνουν;) και να προφητέψω πως οι μέρες σας, αγαπητά μου παραδοσιακά ΜΜΕ, είναι μετρημένες. Ίσως να χρειαστούν δεκαετίες... μα γνωρίζουμε καλά πως το μέλλον βρίσκεται εδώ, στο “Παγκόσμιο Χωριό” (όπως το είχε αποκαλέσει ο κοινωνιολόγος Μάρσαλ Μακλούαν) του Διαδικτύου.
Ασφαλώς το Διαδίκτυο θέτει πολλά νέα ερωτήματα με τη σειρά του – σε θέματα ελέγχου, ταυτότητας, μαζικής επιρροής, αμφιλεγόμενης ενημέρωσης, διαφημίσεων και άλλα πολλά. Μα αυτός ο κόσμος που είναι Ένας και στον οποίο όλοι συμμετέχουμελιγότερο ή περισσότερο ενεργά – αυτός είναι ο κόσμος του αύριο. Δεν υπάρχει πια μονόδρομος πομπός και δέκτης. Είμαστε όλοι πομποί και δέκτες ταυτόχρονα. Όπως αντίστοιχα στην πολιτική, θα έρθει κάποτε η μέρα (ίσως δεκαετίες, ίσως αιώνες μετά) που θα θεωρούμε δεδομένη τη συμμετοχή μας – και όχι απλά ρίχνοντας μια ψήφο. Θα “είμαστε υπεύθυνοι για την ιστορία μας”, όπως έλεγε ο Καστοριάδης. Και θα το θεωρούμε αναφαίρετο δικαίωμά μας να αποφασίζουμε οι ίδιοι για τη μοίρα μας.
Κάποια μέρα. Στο μέλλον. Έχουμε καιρό ακόμα. Μα οι σπόροι έχουν πέσει, να το ξέρετε.
***
Όσο αφορά το υπαρκτό αύριο και την δύσκολη πραγματικότητά του; Εδώ επιτρέψτε μου να αποφύγω τους “κασσανδρισμούς”. Προφήτης δεν γίνομαι. Επιστρέφω απλά στον μύθο του Σίσυφου. Σπρώχνεις τον βράχο... και αν ο βράχος πέσει, για άλλη μια φορά... οι επιλογές σου είναι δύο:
Τα παρατάς. Ή συνεχίζεις. Keep walking, που λένε. Ή, όπως έλεγε ο Καμύ: “Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο”.
